Σε αυτό τον δεύτερο τόμο, μετά από εμβριθή έρευνα δεκαετιών, ο Αριστέας Γραμμόζης παρέχει αδιάσειστα στοιχεία για την ελληνικότητα, όχι μόνο του Βλάχικου ιδιώματος, αλλά και πολλών άλλων γλωσσών που μέχρι πρότινος θεωρούνταν απότοκα της Λατινικής ή ακόμη και της ονομαζόμενης Ινδο-Ευρωπαϊκής γλώσσας. Αναμφίβολα, τέτοιες θεωρίες δεν έχουν κάποιο γλωσσολογικό έρεισμα. Απεναντίας, φαίνεται ότι διατυπώνονται είτε από ανθρώπους που δεν έχουν κάνει έρευνα σε βάθος, είτε από διάφορες σφαίρες επιρροής που στόχο έχουν να μειώσουν τη σπουδαιότητα και την ιστορικότητα της ελληνικής γλώσσας.
Με αυτό το πόνημα, καθίσταται σαφές ότι πίσω από πολλές λέξεις, ελληνικές και μη, κρύβεται μια μεγάλη ιστορία, με προεξάρχοντα τον ρόλο της γλώσσας μας στον σχηματισμό και την ετυμολογία πολλών άλλων γλωσσών. Με γλωσσολογικά τεκμηριωμένα επιχειρήματα, ο Αριστέας Γραμμόζης αποδεικνύει ότι λέξεις φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους είναι το αποτέλεσμα παραφθοράς συν τω χρόνω, ή φυσιολογικής μετεξέλιξης (μέσω της χρήσης ή επένθεσης γραμμάτων, όπως το θήτα, το λάμδα, ή το δίγαμμα), λόγω διαφορετικών διαλέκτων της αρχαίας ελληνικής.
Αυτό το βιβλίο είναι η συνέχεια του πρώτου του πονήματος, και βαδίζει στις ίδιες ατραπούς της ελληνικής ιστορίας, ψαύοντας και βρίσκοντας ρίζες ελληνικές ακόμη και εκεί που δεν τις περιμένει κανείς. Πίσω από σύμβολα και αγάλματα, ρέει ένας ιστορικός χείμαρρος που σαρώνει οποιαδήποτε θεωρία παραβλέπει ή εσκεμμένα παραποιεί την αλήθεια, ότι δηλαδή η αρχαία ελληνική γλώσσα γέννησε πολλές άλλες, και απομεινάρια της, άλλοτε αυτούσια και άλλοτε παρεφθαρμένα, συναντώνται σε όλον σχεδόν τον κόσμο.
Αυτό που είναι σίγουρο, διαβάζοντας κανείς το έργο του Αριστέα Γραμμόζη, είναι ότι ο αναγνώστης σταδιακά μυείται στα μυστικά μιας αλήθειας που αιώνες τώρα έχει φαλκιδευτεί. Δεν μαθαίνει απλώς ετυμολογία, αλλά και ιστορία, μιας και αυτές οι δύο συμπορεύονται.
Ως μεταφραστής του έργου του και γλωσσολόγος, θα ήθελα να εκφράσω τη χαρά μου που αποτελώ κι εγώ μέρος αυτής της σημαντικής δουλειάς. Πρέπει, επιτέλους, να ακουστεί και η altera pars!
Είναι βέβαιο ότι η έρευνα αυτή θα βρει πολλούς υποστηρικτές συν τω χρόνω.
Καλή επιτυχία σε ό,τι κάνεις, Αριστέα!
Δρ. Δημήτριος Θανασούλας, Διδάκτωρ Γλωσσολογίας.